Gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi, bir gayrimenkulün sözleşmedeki koşullar çerçevesinde ileri bir tarihte devrini amaçlayan ve her iki tarafı da bundan mesul tutan bir belgedir.
Bu sözleşme, daha sonra tapu memuru önünde gerçekleştirilecek satış sözleşmesinin taahhüdünü içerebilir. Gayrimenkul satış sözleşmesi nedir sorusuna şu yanıtı da verebiliriz: Bu sözleşme ile belli bir taşınmazı satmayı vadeden ile bu taşınmazı satın almayı vadeden taraflar birbirlerine bu taahhüdü vermiş olurlar. Bu aynı zamanda tarafın karşılıklı olarak borçlandıkları anlamına da gelir.
Gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ile gayrimenkulün tapuda devir işlemini yapacağınızın taahhüdünü vermiş olursunuz. Bu vakte kadar tapu üzerinize geçmezse satış işlemini de yapamazsınız. Sözleşme şartlarına uymadığınızda tazminat ödemek durumu ile karşı karşıya kalabilirsiniz.
Gayrimenkul satış vaadi sözleşmesinde yer alan maddeler her iki tarafın karar ve onayıyla oluşturulur. Borçlar Kanunu tarafından bu sözleşme için özel şartlar oluşturulmadığından, sözleşme içinde yer alan tüm maddeler satışı yapılacak gayrimenkul ve taraflara göre değişkenlik gösterir.
Maddelerde farklılık olsa dahi sözleşmede mülkün satış bedeli, ödeme şekli ve ödemenin gecikmesi halinde uygulanacak faiz oranı gibi detaylar sözleşmede mutlaka geçirilmelidir. Sözleşmeden cayma durumunda ödenmesi gereken tazminat bedeli de madde olarak eklenmelidir.
Sözleşme ile ilgili tüm detaylar tamamlandıktan sonra noter huzurunda gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi düzenlenerek taraflarca onaylanır.
Sözleşmenin noter onayına sunulması ve noter tarafından düzenlenmesi en önemli gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi geçerlilik şartı olarak öne çıkmaktadır.
Bu sözleşmenin üçüncü taraflarla düzenlenmesini engelleyebilmek için de tapuya şerh düşülmelidir. Bu şerhin geçerlilik süresi 5 yıldır. Taşınmaz alım satım işlemi 5 yıl içinde gerçekleştirilmezse sözleşme iptal edilir. Eğer tapuya şerh düşülmezse sözleşme 10 yıl geçerli olur.
Satış vaadi sözleşmesi her iki taraf için de yükümlülük getirir. Sadece alıcının isteği ile satış gerçekleşemez. Her iki taraf da tapu devir sırasında hazır bulunmalıdır.
Satışı yapılacak gayrimenkulün mutlaka tapulu olması gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi şartları arasında yer alır. Tapusuz gayrimenkuller için satış vaadi sözleşmesi düzenlenemez. Mülkün sözleşme yapıldığı tarihte tapusuz olması önemli değildir. Sözleşmede geçen tapu devir tarihinde mülk tapusunun mutlaka alınmış olması gerekir.
Gayrimenkul satış sözleşmesinde yer alması gereken hususlar şöyle maddelendirilebilir:
● Tarafların isim, soy isim ve açık adresleri muhakkak sözleşmede yer almalıdır. Adreslere tebligat gönderilebileceği için tarafların adresi eksiksiz şekilde belirtilmelidir.
● Satışı gerçekleştirilecek taşınmazın satış bedeli, ödeme şekli ve ödemenin gecikmesi halinde uygulanacak faiz oranı da sözleşmede geçirilmelidir.
● Tapu devir işlemlerinde tapu harcı ile döner sermaye türü giderleri hangi tarafın karşılayacağı önceden kararlaştırılmalıdır.
● Sözleşmeye olası bir cayma durumunda uygulanacak tazminat oranı da eklenebilir.
● Sözleşmede ayrıca taraflar arasında çıkacak bir anlaşmazlık durumunda çözüm için hangi mahkemeye ve icra dairesine başvurulacağı da belirtilmelidir.
Tapuya düşen şerhin etkisi 5 yıldır. Yani gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi yapıldığı tarihten itibaren 5 yıl içinde satış işlemi ile neticelenmesi gerekir. Aksi bir durumda ilgili sürenin geçmesi halinde şerh işlemi geçerliliğini yitirir ve diğer hükümler geçerli olur.
Borçlar Kanunu 125. maddeye göre gayrimenkul satış vaadi sözleşmesinin zaman aşımı süresi 10 yıldır. Bu sürenin ne zaman başlayacağı ise yargıtay kararları ile belirlenir. Zaman aşımı süresinin ifa olanağı doğduktan itibaren başlar.
Ev satın alma sürecinde kafanızda yanıtlanmayı bekleyen sorular olacaktır. Bunlardan biri de masraf kısmıdır. Bloğumuzda yer alan “Ev Satın Alırken Çıkan Masraflar” başlıklı yazımız bu konuda size fikir verebilir.